Ik moet toch tegen een geintje kunnen?!
Heel kwetsbaar vertelt een cursist dat zijn eigen ervaringen en zijn eigen gevoel van onveiligheid op de werkvloer, hebben geleid tot het volgen van de opleiding Vertrouwenspersoon. ‘We zijn allemaal geraakt door zijn eerlijke en kwetsbare verhaal’, schrijft trainer Kyra Hoogeveen in dit blog. ‘Zijn verhaal bewijst voor mij weer eens hoe belangrijk het voor organisaties is om actief beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen. En wat de gevolgen kunnen zijn als dit niet zo is.’
Op de eerste trainingsdag is hij al vroeg aanwezig. Hij is de eerste. Verlegen, maar met een vaste stem stelt hij zich aan mij voor en vraagt of hij op de goede plek is voor de opleiding tot vertrouwenspersoon. Wanneer ik dit beaam en hem hartelijk welkom heet, loopt hij naar een van de stoelen die voor de cursisten zijn klaargezet. Ze staan opgesteld in een halve cirkel. Hij gaat op een stoel aan de buitenkant van de halve cirkel zitten. Nog voor hij een kop koffie of thee heeft gepakt, kijkt hij nieuwsgierig wat erin de tas zit die elke deelnemer krijgt; onder andere een syllabus. Gretig opent hij deze en begint erin te bladeren. Al voor de training goed en wel van start is gegaan, is hij al begonnen met het tot zich nemen van de stof!
Ook de leidinggevende pestte en intimideerde
De training begint. We gaan van start en bij het voorstellen vertelt hij iets meer over zichzelf en wat zijn beweegredenen zijn om zich in te schrijven voor de opleiding tot vertrouwenspersoon. Heel kwetsbaar vertelt hij dat zijn eigen gevoel van onveiligheid op de werkvloer hieraan heeft bijgedragen. Hij vertelt dat binnen de organisatie waar hij werkte geen interne (of externe) vertrouwenspersonen aanwezig waren en hij nergens met zijn verhaal terecht kon. Zijn leidinggevende deed namelijk net zo hard mee aan het pesten en het seksueel intimideren. En waar kun je dan terecht?
‘Ik moet toch tegen een geintje kunnen?’
Het pesten en seksueel intimideren van deze jongen hield in dat spullen van zijn bureau verplaatst of kapot gemaakt werden. Hij werd niet uitgenodigd voor de lunch en kreeg ongepaste opmerkingen en vragen te horen over zijn geaardheid. Op enig moment is hij zelfs in zijn kruis getast door de leidinggevende die ‘even wilde voelen’. Twee jaar heeft deze onveilige situatie geduurd, toen kreeg hij fysieke klachten en ging een andere baan zoeken. Twee jaar waarin hij regelmatig de schuld bij zichzelf zocht: ‘Ik moet toch tegen een geintje kunnen…’ Inmiddels heeft hij het verleden achter zich gelaten en werkt hij in een organisatie waar hij zich veilig en gewaardeerd voelt. Hij heeft zich voorgenomen om anderen die in dezelfde positie zitten, bij te staan. ‘Al komt er maar een persoon zijn verhaal bij mij doen.’
Het bewijs hoe belangrijk PSA-beleid is
Alle medecursisten luisteren ademloos naar zijn verhaal. Ze zijn geraakt door zijn eerlijke en kwetsbare verhaal, net als ik. Gedurende de training merk ik dat hij als een spons de aangeboden informatie opzuigt en naar de praktijk probeert te vertalen. Op momenten als deze ben ik als trainer trots dat ik door het opleiden van vertrouwenspersonen kan bijdragen aan een veiliger en socialer werkklimaat. Ook al is het een druppel op een gloeiende plaat, het is een druppel. Zijn verhaal bewijst voor mij weer eens hoe belangrijk het voor organisaties is om actief beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen. En wat de gevolgen kunnen zijn als dit niet zo is. De cursist slaagt met vlag en wimpel voor de opleiding Vertrouwenspersoon. Als hij na dag vier de trainingsruimte uitloopt denk ik: ‘Daar gaat een druppel op weg om de gloeiende plaat te doven.’
Kyra Hoogeveen is LVV-registervertrouwenspersoon en trainer bij het Landelijk Instituut Vertrouwenspersonen.